Trang
Cục CSGT giải thích thêm về quy định trẻ dưới 10 tuổi đi ô tô phải dùng thiết bị an toàn từ 1/1/2026, đồng thời làm rõ các lựa chọn hợp lệ ngoài ghế trẻ em chuyên dụng (CRS – Child Restraint System).
Nội dung chính
Trong nhiều ngày qua, quy định liên quan đến việc trẻ em phải sử dụng thiết bị an toàn khi di chuyển bằng ô tô từ ngày 1/1/2026 đã trở thành chủ đề được thảo luận rộng rãi.
Theo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024, trẻ dưới 10 tuổi và có chiều cao dưới 1,35 m bắt buộc phải sử dụng thiết bị an toàn phù hợp. Đồng thời, trẻ không được ngồi cùng hàng ghế với người lái, ngoại trừ trường hợp xe chỉ có một hàng ghế.
Sau khi quy định được công bố, nhiều phụ huynh cho rằng tất cả trẻ đều phải sử dụng ghế trẻ em chuyên dụng (CRS – Child Restraint System), vốn có giá thành cao và chiếm nhiều diện tích.
Tuy nhiên, Cục CSGT đã làm rõ: bên cạnh ghế chuyên dụng, cha mẹ có thể chọn đệm nâng, ghế nâng (booster seat) hoặc đai điều chỉnh trẻ em, miễn là thiết bị đạt tiêu chuẩn kỹ thuật theo QCVN 123:2024/BGTVT và phù hợp với chiều cao, cân nặng của trẻ.
Chính sự linh hoạt này giúp nhiều gia đình dễ dàng tiếp cận hơn với quy định mới, đặc biệt là những gia đình có con đã lớn, không nhất thiết phải sử dụng CRS cồng kềnh.
Giải pháp thay thế: Nhỏ gọn hơn, giá mềm hơn vẫn đảm bảo an toàn
Trong các loại thiết bị an toàn dành cho trẻ, ghế CRS vẫn được xem là giải pháp toàn diện nhất nhờ khả năng bảo vệ cơ thể tối ưu, đặc biệt với trẻ nhỏ. Tuy nhiên, do kích thước lớn, khó di chuyển và giá thành cao, nhiều bậc phụ huynh đang tìm kiếm những lựa chọn phù hợp hơn với nhu cầu sử dụng thực tế.
Đệm nâng (booster) là giải pháp phổ biến dành cho trẻ lớn. Chức năng chính của booster là đưa cơ thể trẻ lên vị trí phù hợp để đai an toàn của xe nằm đúng trên vai, ngực và hông, giảm nguy cơ chấn thương khi xảy ra va chạm.
Các mẫu booster trên thị trường như Jovikids OHHO Portable Booster, Booster Seat Baby Travel hay Safe N Sound Hi-Liner SG có giá từ hơn 1 đến hơn 3 triệu đồng. Dòng cao cấp có tựa lưng bảo vệ đầu/cổ, trong khi các mẫu phổ thông nhỏ gọn, dễ lắp đặt và phù hợp nhiều dòng xe.
Đai điều chỉnh (seatbelt adjuster) lại là lựa chọn hợp lý cho trẻ đã lớn và có khung xương phát triển ổn định. Thiết bị này giúp đặt đai vai đúng vị trí, tránh việc đai quàng vào cổ – nguyên nhân gây chấn thương nghiêm trọng trong va chạm.
Các mẫu như Universal Child Seat-Belt Adjuster hay Toddler Booster Cushion Adjustable có giá chỉ vài chục nghìn đến dưới 1 triệu đồng, nhưng phụ huynh cần hiểu rõ: đai điều chỉnh không thể thay thế CRS cho trẻ nhỏ dưới 4 - 5 tuổi.
Khi nào trẻ buộc phải dùng ghế chuyên dụng?
Theo khuyến cáo của các chuyên gia an toàn, trẻ dưới 4 - 5 tuổi hoặc nặng dưới 15 kg cần sử dụng ghế CRS. Lý do là hệ xương và cơ của trẻ ở độ tuổi này còn mềm, chưa đủ khả năng chịu lực khi xảy ra va chạm.Ghế CRS có đai 5 điểm ôm trọn cơ thể, giúp phân tán lực tác động và giảm rủi ro chấn thương vùng đầu, cổ, lưng.
Hiện nay, các mẫu CRS như Joie i-Spin Grow, Joie Every Stage R129, Chicco Gro-Up 123 được thiết kế theo từng nhóm cân nặng, có mức giá từ 6 đến hơn 12 triệu đồng.
Nhiều dòng ghế cao cấp có khả năng xoay 360 độ thuận tiện cho việc đưa trẻ lên xuống xe. Ngoài ra, công nghệ bảo vệ hai bên, lớp hấp thụ xung lực hay hệ thống kết nối ISOFIX đều giúp tăng mức độ an toàn, đồng thời hạn chế lỗi lắp đặt.
Việt Nam không phải là nước duy nhất tăng cường các yêu cầu về thiết bị an toàn dành cho trẻ em khi di chuyển bằng ô tô. Tại Vương quốc Anh, trẻ em phải sử dụng ghế an toàn hoặc ghế nâng (booster) cho đến khi đủ 12 tuổi hoặc cao 135 cm, tùy điều kiện nào đạt trước.
Các loại ghế này bắt buộc phải đáp ứng tiêu chuẩn ECE R44/04 hoặc chuẩn mới R129/i-Size, đồng thời trẻ dưới 15 tháng tuổi phải được đặt ở ghế quay ngược chiều di chuyển của xe.
Tại Mỹ, Cơ quan An toàn Giao thông Quốc gia (NHTSA) khuyến khích duy trì tư thế quay ngược cho trẻ càng lâu càng tốt, vì đây là vị trí an toàn nhất. Nhiều bang chỉ cho phép trẻ chuyển sang sử dụng dây đai người lớn khi chúng đạt chiều cao gần 145 cm, tương đương với một số quy định tại châu Âu.
Điểm chung của các quốc gia là coi việc dùng đai an toàn người lớn cho trẻ chưa đủ chiều cao là rất nguy hiểm, bởi dây đai có thể siết vào cổ hoặc phần bụng mềm, dẫn đến chấn thương nặng.
Những yêu cầu này cho thấy sự ưu tiên tuyệt đối dành cho an toàn của trẻ nhỏ. Việc trang bị ghế phù hợp phải dựa trên giai đoạn phát triển và kích thước cơ thể của trẻ, thay vì chỉ căn cứ vào độ tuổi.
Hướng dẫn chọn thiết bị an toàn phù hợp cho từng độ tuổi
Khi chọn thiết bị an toàn cho trẻ, phụ huynh nên ưu tiên ba tiêu chí chính: tiêu chuẩn chứng nhận, mức độ phù hợp với chiều cao - cân nặng - độ tuổi, và cách lắp đặt.
Sản phẩm cần có nhãn chứng nhận rõ ràng như ECE R44/04, R129/i-Size hoặc các tiêu chuẩn tương đương; tuyệt đối tránh các thiết bị không có nguồn gốc minh bạch vì có thể không đảm bảo an toàn khi xảy ra va chạm.
Cha mẹ cũng nên thường xuyên theo dõi sự phát triển của trẻ để chuyển đổi thiết bị đúng thời điểm. Khi trẻ lớn hơn, cần chuyển từ ghế CRS sang ghế nâng (booster), và chỉ nên cho trẻ sử dụng dây đai ô tô thông thường khi đã đạt mức chiều cao tiêu chuẩn. Hàng ghế sau, đặc biệt là vị trí ghế giữa, vẫn được xem là nơi bảo vệ trẻ tốt nhất.
Trang
