Trang
Lượng mưa dồn dập trong thời gian ngắn vượt xa khả năng thiết kế của hệ thống thoát nước, cộng thêm nhiều khu vực chưa được đầu tư đồng bộ khiến Hà Nội ngập sâu, nhiều tuyến phố đến sáng 27/8 vẫn chìm trong nước, giao thông tê liệt cục bộ.
Nội dung chính
Hà Nội ngập diện rộng sau mưa lớn kéo dài
Từ đêm 25 đến sáng 26/8, Hà Nội hứng chịu một đợt mưa lớn kéo dài, gây ngập úng nặng tại nhiều khu vực nội thành.
Khoảng 7h ngày 26/8, Công ty Thoát nước Hà Nội thống kê có hơn 80 điểm ngập, trong đó một số nơi nước dâng tới cả mét, làm tê liệt giao thông và đảo lộn sinh hoạt của người dân.
Đến sáng 27/8 thành phố vẫn còn nhiều điểm ngập chưa thoát hết nước, song lực lượng ứng trực đang hoạt động liên tục. Các trạm bơm đầu mối được vận hành hết công suất, kết hợp vệ sinh và khơi thông dòng chảy để giảm áp lực.
Dự báo trong ngày 27/8, Hà Nội tiếp tục có mưa vừa đến mưa to. Hiện nay, lực lượng và phương tiện của Công ty Thoát nước Hà Nội vẫn duy trì ứng trực, vận hành các trạm bơm đầu mối để hạ thấp mực nước trong hệ thống.
Đồng thời, công nhân cũng triển khai vệ sinh, khơi thông dòng chảy nhằm giảm tình trạng ứ đọng và hạn chế ngập úng kéo dài.
Ngyên nhân gì khiến Hà Nội ngập kéo dài?
Lượng mưa vượt xa khả năng thiết kế của hệ thống thoát nước
Theo thống kê, chỉ trong 24 giờ từ trưa 25 đến trưa 26/8, nhiều xã phường trên địa bàn Hà Nội ghi nhận lượng mưa từ 200 đến 300 mm.
Đặc biệt, 5 địa bàn vượt mốc 310 mm gồm: Hai Bà Trưng 460 mm, Yên Sở 368 mm, Tây Mỗ 352 mm, Yên Nghĩa 334 mm và Ô Chợ Dừa 323 mm. Con số này vượt xa ngưỡng chịu tải của hệ thống thoát nước hiện nay.
Ông Nguyễn Văn Hưởng, Trưởng phòng Dự báo thời tiết - Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia, lý giải Hà Nội mưa lớn do cùng lúc chịu ảnh hưởng của nhiều hình thái thời tiết.
Ngoài hoàn lưu bão Kajiki, thành phố còn nằm ở rìa phía bắc dải hội tụ nhiệt đới và chịu tác động của lưỡi áp cao cận nhiệt đới mang gió đông ẩm mạnh. Những yếu tố này kết hợp đã tạo ra mưa diện rộng với cường độ lớn trong thời gian ngắn.
Công ty Thoát nước Hà Nội cho biết, đến nay chỉ có bốn quận lõi cũ gồm Hoàn Kiếm, Ba Đình, Đống Đa và Hai Bà Trưng được đầu tư hệ thống thoát nước tương đối đồng bộ, với khả năng đáp ứng tối đa 310 mm mưa trong hai ngày.
Khi lượng mưa vượt gấp đôi ngưỡng thiết kế, hệ thống nhanh chóng rơi vào tình trạng quá tải, dẫn tới ngập sâu và kéo dài.
Đặc biệt tại khu phố cổ, hạ tầng thoát nước đã được xây dựng từ năm 1954, nay xuống cấp và lạc hậu. Cùng với đó, tốc độ đô thị hóa nhanh khiến cốt nền thay đổi, tạo ra nhiều điểm trũng.
Những tuyến phố như Tông Đản, Đinh Tiên Hoàng, Phùng Hưng, Hàng Bài - Hai Bà Trưng hay Liên Trì - Nguyễn Gia Thiều thường xuyên xuất hiện điểm ngập cục bộ sau mưa lớn.
Một nguyên nhân khác đến từ hoạt động kinh doanh dịch vụ tại khu vực phố cổ. Nhiều nhà hàng, quán ăn thường xả dầu mỡ thải trực tiếp xuống cống, gây tắc nghẽn dòng chảy.Trong khi đó, thành phố chưa có quy định bắt buộc lắp thiết bị tách dầu mỡ tại các cơ sở này.
Nhiều khu vực hạ tầng chưa được đầu tư
Không chỉ khu trung tâm, các lưu vực khác cũng bộc lộ hạn chế. Lưu vực sông Nhuệ, nơi bao gồm nhiều quận có tốc độ đô thị hóa nhanh như Cầu Giấy, Thanh Xuân, Hoàng Mai, Nam Từ Liêm, Bắc Từ Liêm, Hà Đông và một phần Tây Hồ, Thanh Trì, chưa được đầu tư hệ thống thoát nước hoàn chỉnh.
Hồ điều hòa còn thiếu, trạm bơm chưa đạt công suất, nước mưa chủ yếu phụ thuộc vào mực nước sông Nhuệ nên dễ gây ngập khi mưa lớn.
Khu vực Long Biên, với diện tích 62 km2, dù có hướng thoát về các trạm bơm cưỡng bức ra sông Hồng, sông Đuống nhưng các trạm này vẫn chưa được xây dựng.
Vì thế, việc tiêu thoát chỉ dựa vào hình thức tự chảy, phụ thuộc vào mực nước sông Cầu Bây - Bắc Hưng Hải. Đợt mưa vừa qua khiến mực nước sông dâng cao, dẫn tới thoát nước rất chậm.
Tại khu vực phía tây và tây nam như Mỹ Đình, Nhân Chính, Cầu Giấy hay Mễ Trì, tình trạng ngập diễn ra nghiêm trọng. Đây vốn là vùng đất nông nghiệp, địa hình thấp, sau khi đô thị hóa nhanh chóng và bêtông hóa, khả năng thấm tự nhiên giảm mạnh.
Trong khi hệ thống thoát nước chưa đồng bộ, nhiều tuyến đường biến thành "sông" sau mưa, có nơi nước ngập 30 - 40 cm.
Theo Công ty Thoát nước Hà Nội, các trạm bơm đầu mối, hồ điều hòa lớn tại phía tây và tây nam chưa đạt công suất quy hoạch.
Một số tuyến mương tiêu nước chưa được giao đơn vị chuyên trách quản lý, khiến việc duy tu gặp khó khăn. Do đó, nước mưa chỉ thoát theo hình thức tự chảy, phụ thuộc nhiều vào mực nước sông Nhuệ.
Đối với khu vực ven đô, hệ thống thoát nước trên quốc lộ và tỉnh lộ chủ yếu thiết kế theo tiêu chuẩn đường giao thông, cho nước mưa tự chảy ra đồng ruộng, ao hồ. Mật độ cống thấp nhưng do còn diện tích hồ ao nên tình trạng ngập ít xảy ra.
Tuy nhiên, những nơi đô thị hóa nhanh như đường gom Đại lộ Thăng Long hay quốc lộ 32 vẫn thường xuyên ghi nhận ngập cục bộ.
Ngoài yếu tố hạ tầng, các chuyên gia nhận định diện tích mặt nước và cây xanh ở Hà Nội đã giảm nhiều so với 10 - 20 năm trước, làm mất khả năng điều hòa và trữ nước.
Ý thức người dân cũng là một nguyên nhân khi nhiều người vẫn vứt rác bừa bãi, bịt miệng cống để tránh mùi hôi, khiến đường thoát nước bị tắc nghẽn.
Trang
