Tín hiệu cải thiện hạ tầng trạm sạc xe điện công cộng tại Việt Nam

Có thể nói, một trong những thách thức lớn nhất đối với sự phát triển của xe điện tại Việt Nam là hệ thống trạm sạc công cộng.

Khác với xe xăng chỉ mất vài phút để tiếp nhiên liệu, ôtô điện cần từ vài chục phút để nạp 30–80% dung lượng pin, ngay cả khi sử dụng trụ sạc nhanh.

Điều này khiến mức độ phủ sóng và sự hoàn thiện của mạng lưới sạc trở thành yếu tố quyết định trong việc thuyết phục khách hàng chuyển sang sử dụng phương tiện chạy điện.

VinFast và lợi thế hạ tầng V-GREEN

Ở giai đoạn đầu, VinFast gần như là thương hiệu duy nhất tại Việt Nam đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng sạc công cộng. Hệ thống trạm sạc V-GREEN hiện được quy hoạch với 150.000 cổng sạc trên toàn quốc, bao gồm sạc thường AC 11 kW, sạc nhanh DC 30–60 kW và siêu nhanh DC 150–250 kW.

Doanh nghiệp này đặt mục tiêu nâng tổng số cổng sạc lên 500.000 trong ba năm tới, kèm cam kết đầu tư 10.000 tỷ đồng.

Hạ tầng rộng khắp đã trở thành “bệ đỡ” quan trọng giúp VinFast duy trì vị thế dẫn đầu trong thị trường xe điện nội địa.

Các hãng xe ngoại tăng tốc đầu tư

Nếu như trước đây các thương hiệu như BYD, GAC Aion hay Wuling chỉ bố trí trụ sạc tại đại lý hoặc hợp tác với các đơn vị tư nhân thì hiện nay nhiều hãng đã thay đổi chiến lược và công bố kế hoạch đầu tư trực tiếp vào trạm sạc công cộng.

• TMT Motors (phân phối Wuling) dự kiến xây dựng 30.000 trạm sạc chuẩn CCS2 đến năm 2030.

• Omoda và Jaecoo (tập đoàn Chery) hợp tác cùng EVG và Charge+ để triển khai trụ sạc nhanh 30–360 kW, tích hợp ứng dụng quản lý sạc trên điện thoại.

• Geely đặt mục tiêu lắp đặt 50 trạm sạc tại các thành phố lớn và tuyến giao thông trọng điểm, hoàn thành trong tháng 9 tới.

• Thaco Auto sẽ mở trạm sạc nhanh DC tại TP.HCM, Hà Nội, Đà Nẵng và Cần Thơ ngay trong năm nay.

• Charge+ hướng đến 5.000 điểm sạc vào năm 2030, hợp tác với Porsche và BYD để phủ khắp 17 tỉnh, thành trước năm 2027.

Ngoài ra, thị trường còn có sự góp mặt của nhiều đơn vị tư nhân như Eboost, EV One, EverCharge, EVN, DatCharge, Rabbit EVC, VuPhong Energy, SolarEV và PV Power, dù quy mô vẫn nhỏ so với hệ thống V-GREEN.

Thách thức trong khả năng tiếp cận

Hiện phần lớn trạm sạc V-GREEN chỉ phục vụ xe VinFast, gây khó khăn cho người dùng xe điện thương hiệu khác.Một số hành trình đường dài như chuyến xuyên Việt bằng MG4 EV, đã được đánh giá là vất vả do thiếu trạm sạc tương thích.

Về lý thuyết, việc sạc chậm qua đêm tại nhà vẫn tối ưu để tiết kiệm thời gian và bảo vệ tuổi thọ pin.

Tuy nhiên, thói quen “đổ xăng nhanh” ăn sâu nhiều năm khiến nhu cầu về mạng lưới trạm sạc công cộng dày đặc trở nên cấp thiết.

Triển vọng mở rộng hạ tầng sạc

Việc các hãng như Geely, Omoda, Jaecoo hay Wuling công bố kế hoạch xây dựng trạm sạc cho thấy thị trường đang chuyển từ thế độc quyền sang giai đoạn cạnh tranh đầu tư.

Mối quan hệ “con gà – quả trứng” giữa doanh số xe điện và hạ tầng sạc dần nhường chỗ cho mô hình phát triển song hành.

Nếu những kế hoạch này được thực hiện nghiêm túc, người dùng tại Việt Nam sẽ sớm tiếp cận hệ thống trạm sạc công cộng rộng khắp, góp phần thúc đẩy thị trường xe điện tăng trưởng mạnh mẽ.

Tuy nhiên, để biến cam kết thành hiện thực, các nhà sản xuất và đơn vị vận hành cần đảm bảo tiến độ cụ thể, tránh biến kế hoạch thành công cụ marketing ngắn hạn.