Ngọc Thanh
Trong hệ thống PPA Tour, vai trò trọng tài không giống các môn thể thao quen thuộc, bởi phần lớn quyết định “in” hay “out” lại phụ thuộc chính vào vận động viên.
Ở nhiều môn thể thao, khán giả thường quen với hình ảnh trọng tài cầm còi, quyết định toàn bộ các tình huống. Tuy nhiên tại PPA Tour, giải đấu Pickleball chuyên nghiệp hàng đầu thế giới, cách điều hành lại diễn ra khác biệt, đặt nhiều trách nhiệm hơn lên chính vai trò của vận động viên trong từng pha bóng.
Trong hầu hết các trận đấu, khi bóng đi sát vạch, người chơi ở phần sân nhận bóng sẽ là người trực tiếp gọi “out” nếu cho rằng bóng đã ra ngoài. Nếu không có lời gọi nào, mặc định bóng sẽ được coi là “in” và trận đấu tiếp tục. Quy định này buộc người chơi phải trung thực và đề cao tinh thần fair-play, đồng thời tạo cảm giác lạ lẫm cho những ai mới theo dõi, nhất là khán giả Việt Nam vốn quen với việc mọi tình huống đều do trọng tài quyết định.
Trọng tài chỉ thật sự can thiệp khi hai bên phát sinh tranh cãi. Khi đó, họ sẽ đưa ra phán quyết cuối cùng dựa trên quan sát của mình. Tuy nhiên, do không có các công nghệ hỗ trợ như VAR trong bóng đá hay Hawk-Eye trong tennis, nhiều khi quyết định vẫn chỉ dựa vào mắt thường. Trong trường hợp không nhìn rõ, trọng tài có thể thẳng thắn thừa nhận không xác định được và quyền quyết định cuối cùng sẽ thuộc về vận động viên bên phía nhận bóng. Chính vì vậy, những tình huống sát vạch thường gây ra nhiều cuộc tranh luận cả trong sân lẫn trên khán đài.
Một điểm đáng chú ý là nếu trong trận đấu đôi, hai người cùng đội đưa ra nhận định trái ngược nhau, ví dụ một người gọi “out” và người kia gọi “in”, thì bóng sẽ được coi là “in”. Điều này cho thấy luật luôn ưu tiên hướng có lợi cho đối thủ nếu không thể xác định chắc chắn, nhằm giữ cho trận đấu được công bằng và liền mạch.
Cách điều hành của PPA được xây dựng dựa trên luật chính thức của Hiệp hội Pickleball Hoa Kỳ, trong đó quy định rõ ràng rằng người chơi chỉ được phép gọi “out” khi thật sự nhìn thấy khoảng trống giữa bóng và vạch. Nếu không chắc chắn, họ không có quyền gọi “out”. Đây là lý do vì sao nhiều khán giả mới thường bất ngờ khi thấy những pha bóng rất nhạy cảm lại không bị dừng trận mà để tiếp tục.
Điều đặc biệt là PPA xem đây như một nét văn hóa của bộ môn. Pickleball vốn phát triển từ cộng đồng, đề cao sự trung thực và tự trọng của người chơi. Vì vậy, việc vận động viên phải chịu trách nhiệm trong hầu hết tình huống được coi là chuẩn mực chứ không phải ngoại lệ.
Chính cách xử lý này đã tạo nên sự khác biệt cho Pickleball so với các môn thể thao khác. Nó buộc người chơi không chỉ thi đấu bằng kỹ năng mà còn bằng tinh thần công bằng. Còn với khán giả, việc chứng kiến những cuộc tranh luận trực tiếp trên sân giữa các vận động viên cũng khiến trận đấu trở nên hấp dẫn và kịch tính hơn.
Ngọc Thanh
