Trang
Xe máy là phương tiện di chuyển thường xuyên nhất tại Việt Nam, nhưng nhiều phụ huynh chưa nắm rõ quy định khi chở trẻ em, dẫn đến vi phạm luật giao thông và tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn.
Phụ huynh chở trẻ em trên xe máy cần lưu ý những quy định nào?
Thời gian qua, tranh luận về việc chở trẻ em bằng ô tô, đặc biệt là quy định ghế an toàn và vị trí ngồi, đã thu hút sự chú ý của dư luận. Điều này vô tình khiến nhiều người bỏ quên thực tế rất phổ biến: ở Việt Nam, xe máy mới là phương tiện được sử dụng hằng ngày để đưa đón trẻ đến trường hoặc đi lại trong sinh hoạt gia đình.
Mặc dù nguy cơ tai nạn đối với trẻ trên xe máy cao hơn nhiều so với trong ô tô, số đông phụ huynh lại không nắm rõ các quy định liên quan, dẫn đến vi phạm mà không hay biết.
Từ ngày Nghị định 168/2024/NĐ-CP có hiệu lực, hành vi chở trẻ em sai quy định đã có chế tài cụ thể. Tuy nhiên, không ít người vẫn hiểu lầm rằng chỉ cần trẻ "ngồi yên" hoặc "ôm chắc" là đã đúng luật. Thực tế, pháp luật hiện hành quy định rất rõ ràng về số người được chở, độ tuổi đội mũ bảo hiểm, vị trí ngồi và hành vi điều khiển khi có trẻ đi cùng.
Quy định số người được chở
Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ 2024 cho phép người điều khiển xe máy chở tối đa 2 người nếu trong số đó có trẻ em dưới 12 tuổi. Đây là điểm nhiều phụ huynh nhầm lẫn: họ cho rằng mọi trường hợp đi cùng trẻ đều được phép chở ba người.
Nếu chở hai người lớn và một trẻ trên 12 tuổi, người điều khiển sẽ bị phạt từ 400.000 - 600.000 đồng. Trong tình huống chở từ ba người trở lên, mức phạt tăng lên 600.000 - 800.000 đồng, đồng thời bị trừ hai điểm giấy phép lái xe.
Trẻ từ 6 tuổi bắt buộc phải đội mũ bảo hiểm
Nhiều phụ huynh cho rằng chỉ cần trẻ còn nhỏ là có thể bỏ qua mũ bảo hiểm. Tuy nhiên, Nghị định 168 quy định rõ: trẻ từ 6 tuổi trở lên phải đội mũ đúng cách. Nếu người điều khiển chở trẻ không đội mũ hoặc đội sai quy chuẩn, mức phạt là 400.000 - 600.000 đồng.
Dù trẻ dưới 6 tuổi không bắt buộc, nguy cơ chấn thương đầu khi va chạm vẫn rất cao. Vì vậy, nhiều gia đình lựa chọn mũ dành riêng cho trẻ nhỏ hoặc đai an toàn hỗ trợ, nhằm giảm rủi ro trong quá trình di chuyển.
Các vị trí tuyệt đối không được cho trẻ ngồi hoặc đứng
Một trong những lỗi phổ biến nhất là cho trẻ đứng giữa yên xe, ngồi lên giá đèo hàng hoặc ngồi phía trước tay lái. Theo quy định, hành vi chở người đứng trên yên, ngồi trên giá hàng hoặc ngồi trên tay lái bị xử phạt 600.000 - 800.000 đồng. Việc đặt trẻ ở những vị trí này không chỉ vi phạm luật mà còn làm tăng nguy cơ mất thăng bằng, ngã xe khi thắng gấp hoặc va quệt giao thông.
Không ôm trẻ khi điều khiển xe
Nhiều phụ huynh chọn cách đặt con ngồi phía trước rồi vòng tay ôm để điều khiển xe.Hành vi này cực kỳ nguy hiểm: người lái bị hạn chế tầm nhìn, tay lái thiếu linh hoạt và trẻ dễ bị tác động khi xảy ra va chạm.
Theo Nghị định 168, người điều khiển xe để người ngồi sau vòng tay qua người trước sẽ bị phạt từ 8 - 10 triệu đồng và tước bằng lái từ 10 - 12 tháng. Trường hợp duy nhất được miễn trừ là khi chở trẻ dưới 6 tuổi ngồi phía trước; với trẻ từ 6 tuổi trở lên, hành vi vẫn bị xem là vi phạm.
Quy định mới với ô tô: Trẻ dưới 10 tuổi không được ngồi cùng hàng ghế với người lái
Những ngày gần đây, nhiều phụ huynh không khỏi đau đầu vì quy định mới khi chở trẻ em trên ô tô. Theo Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ, kể từ 1/1/2026, trẻ dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35m sẽ không được ngồi cùng hàng ghế với người lái, trừ trường hợp xe chỉ có một hàng ghế.
Nghị định 168/2024/NĐ-CP cũng quy định mức phạt cho tài xế, chủ phương tiện và tài xế xe vận tải kinh doanh, bao gồm cả xe đưa đón mầm non, tiểu học. Điều này đồng nghĩa không chỉ phụ huynh, mà các đơn vị vận chuyển học sinh cũng phải tuân thủ thiết bị an toàn thay vì cho trẻ ngồi chung ghế.
Luật định nghĩa rất rõ: Thiết bị an toàn cho trẻ em là dụng cụ có khả năng giữ trẻ ở tư thế ngồi hoặc nằm, giảm lực va chạm khi xe phanh gấp hoặc xảy ra tai nạn. Hiểu đơn giản, đó là hệ thống giữ cơ thể trẻ cố định thay vì dựa vào dây an toàn người lớn.
Ủy ban An toàn giao thông quốc gia khuyến cáo tùy độ tuổi nên sử dụng thiết bị phù hợp:
- Nôi trẻ sơ sinh: cho bé dưới 2 tuổi.
- Ghế trẻ em nhỏ: dành cho trẻ 2-6 tuổi.
- Ghế hoặc đệm nâng: dành cho trẻ 6-10 tuổi để đạt chiều cao phù hợp với dây an toàn.
Trường hợp phụ huynh chỉ dùng dây an toàn người lớn cho trẻ mà không có ghế nâng, dây sẽ siết vào cổ hoặc bụng, gây chấn thương nghiêm trọng khi tai nạn xảy ra.
Trang
